Z Krakowem
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • Z sienkiewiczowska – tak, z żeromska, z kochanowska – nie.
    15.10.2018
    15.10.2018
    Dzień dobry!
    Chciałabym zapytać, czy dopuszczalne jest użycie konstrukcji z żeromska, z kochanowska, na wzór [brzmi to] z sienkiewiczowska.

    Dziękuję bardzo za odpowiedź. A.B.
  • Z przecinkiem czy bez?

    26.05.2021
    26.05.2021

    Proszę o radę odnośnie do poniższego zdania:


    Dowiedz się, kto założył Kraków, kiedy żył tam Smok Wawelski i dlaczego w tym mieście je się obwarzanki.


    Czy po słowie  Wawelski powinniśmy wstawić przecinek? Na jaką zasadę można się powołać, decydując o obecności lub nieobecności przecinka w tym miejscu?


    Dziękuję! :-)

  • Z twierdzenia 3.14 wynika, że… oraz Na rysunku 3.4 przedstawiono wyniki badań…
    19.09.2019
    19.09.2019
    W tekstach (m.in.) matematycznych w języku angielskim, gdy odnosimy się do jakiegoś użytego twierdzenia, czy gdy chcemy napisać, że coś znajduje się w konkretnym rozdziale, używamy dużych liter (np. „In Section 3…” czy „By Theorem 3.1…”). Czy podobnie należy używać wielkich liter w odniesieniu się do definicji, twierdzeń, rysunków, … w języku polskim? Mianowicie czy powinno się napisać „Z twierdzenia 3.14…” czy jednak „Z Twierdzenia 3.1…”? „Na rysunku 3.4…” czy „Na Rysunku 3.4…”?
  • problemy z Charliem
    29.07.2016
    29.07.2016
    Adam Wolański w Edycji tekstów (s. 93) podaje odmianę: Charlie, Charlie’ego, Charlie’emu, z Charlie’m. Reguła [248] Wielkiego słownika ortograficznego PWN każe jednak nazwy osobowe na -i, -ie zapisywać bez apostrofu (zob. np. hasło Chaplin: Charliego, Charliemu, z Charliem); podobnie w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN (s.v. Charlie). Który wariant jest Państwa zdaniem lepszy?
  • z kretesem

    28.10.2023
    28.10.2023

    Dzień dobry,

    czym jest kretes występujący w powiedzeniu „przegrać z kretesem”? Czy ma coś wspólnego z kretem albo Kretą?

    Z wyrazami uznania za jakże ważną działalność Poradni

    Janusz Pultyn

  • Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Dwujęzycznymi i Sportowymi im. Tadeusza Kościuszki w Poznaniu
    20.11.2017
    20.11.2017
    Moje pytanie dotyczy pisowni nazwy szkoły. Czy można zapisać część wyrazów małą literą, np. Szkoła Podstawowa Nr 5 z oddziałami dwujęzycznymi i sportowymi im. Tadeusza Kościuszki w Poznaniu? Taki zapis widnieje na pieczątce szkoły. Czy jest to zapis dopuszczalny w języku polskim? Jak powinien wyglądać zapis poprawny?

    Pozdrawiam
    B. Skuza
  • ćwikła z chrzanem
    4.02.2009
    4.02.2009
    Ćwikła to buraczki marynowane z chrzanem. Co oznacza dziwoląg językowy umieszczany coraz częściej na słoiczkach przez producentów ćwikły – ćwikła z chrzanem?
  • O pisowni peryfraz samotnik z Providence, gigant z Redmond, Wielkie/wielkie N
    4.10.2018
    4.10.2018
    Szanowni Językoznawcy!
    Jaki powinien być zapis (chodzi mi o wielką/małą literę) sformułowań typu samotnik/Samotnik z Providence (o H.P. Lovecrafcie), gigant/Gigant z Redmond (o Microsofcie) czy wielkie/Wielkie N (o Nintendo)?

    Pozdrawiam i dziękuję,
    Anna
  • O zapisywaniu nazw z członami papryka, pieprz, sos, zupa, koktajl
    12.07.2019
    12.07.2019
    Dzień dobry
    Uprzejmie proszę o pomoc w rozwiązaniu poniższego językowego dylematu.
    Czy to nazwy własne: papryka Scotch Bonnet, papryczka habanero (Capsicum chinense), pieprz cayenne, papryka jalapeño (Capsicum annuum), chili Bhut Jolokia, papryka pepperoni, sos Worcestershire, sos Tabasco, wieprzowina jerk, zupa callaloo, dwie Cuba Libre (drinki), trzy Bloody Mary (drink), osiem Cancanchar (drink), pięć Barbadosów Sunrise, dwa koktajle Mołotowa (butelka zapalająca), dwa koktajle Mołotowa (drink)?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego